تمامی حقوق این سایت محفوظ و متعلق به موسسه فرهنگی ورزشی سلامتی پارسیان می‌باشد
- نشان کردن
- اشتراک گذاری
- گزارش
- prev
- next
توضیحات
تاریخچه رشته پرتاب نیزه
پرتاب نیزه در سال ۷۰۸ قبل از میلاد به بازی‌های المپیک باستان به‌عنوان بخشی از مسابقات پنج‌گانه اضافه شد. این رشته، شامل دو رویداد بود که یکی برای مسافت و دیگری برای دقت در ضربه‌زدن به یک هدف.
احیای پرتاب میله‌های نیزه مانند به اهداف در آلمان و سوئد و در اوایل دهه ۱۸۷۰ اتفاق افتاد. در سوئد، این میله‌ها به پرتاب نیزه مدرن تبدیل شدند و پرتاب آنها از راه دور به یک رویداد رایج در آنجا در دهه ۱۸۸۰ تبدیل شد. فنلاندی‌ها هم در همان زمان به این رشته علاقه نشان دادند. البته که قوانین در آن زمان تفاوت‌هایی با حالا داشتند. مثلاً نیزه‌ها بدون دویدن پرتاب می‌شدند و نگه‌داشتن آنها در مرکز ثقل همیشه اجباری نبود.
در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، بیشتر مسابقات پرتاب نیزه دودستی بود. نیزه به طور جداگانه با دست راست و چپ پرتاب می‌شد و بهترین رکوردها برای هر دست با هم جمع می‌شد. مسابقات فقط برای دست بهتر نیز کمتر رایج بود، اگرچه ناشناخته نبود. در المپیک، مسابقه دودست فقط یک‌بار در سال ۱۹۱۲ برگزار شد و یانگوه هکنر سوئدی آخرین رکورددار رسمی دودست جهان بود.
اولین علائم شناخته شده پرتاب نیزه بانوان در فنلاند و در سال ۱۹۰۹ ثبت شد. در اصل، زنان همان ابزار مردانه را پرتاب می‌کردند؛ اما در دهه ۱۹۲۰ یک نیزه سبک‌تر و کوتاه‌تر برای زنان معرفی شد. پرتاب نیزه زنان در سال ۱۹۳۲ به برنامه المپیک اضافه شد. در آن مسابقات میلدرد «بیب» دیدریکسون از ایالات متحده قهرمان شد.
آداب
نیزه از سه قسمت تشکیل شده است: سر، میله و قسمت نخ پیچی شده.
جنس نیزه می‌تواند از چوب یا فلز باشد. محل گرفتن نیزه باید در مرکز ثقل آن باشد. ضخامت در منطقه باند نیزه نباید بیشتر از دو و نیم میلیمتر باشد و مقطع آن در سراسر نیزه مدور است.
طول نیزه بین ۲.۶۰ تا ۲.۷ سانتیمتر و وزن آن ۸۰۰ گرم است. نوک فلزی آن ۲۵ تا ۳۳ سانتیمتر و اندازه نیزه از نوک سر فلزی تا مرکز آن ۹۰ تا ۱.۱۰ سانتیمتر است.
نیزه برای بانوان، ۶۰۰ گرم است. طول سر فلزی ۲۳.۲۵ سانتیمتر، طول سرتاسر ۲.۲۰ تا ۲.۳۰ سانتیمتر، مسافت از نوک تا مرکز ثقل ۸۰ تا ۹۰ سانتیمتر، قطر میله ۲ تا ۲.۵ سانتیمتر و اندازه نخ پیچی شده نیز ۱.۴ تا ۱.۵ سانتیمتر است.
ناحیه پرتاب
مسافت مسير دورخيز در پرتاب نيزه بايد حداکثر ۳۶٫۵ متر و حداقل ۳۳ متر باشد.
دالان پرتاب نيزه را دو خط موازى به پهناى ۵ سانتیمتر که در فاصله ۴ مترى يکديگر قرار دارند تشکيل داده است. قوس انتهائى دالان پرتاب جزئى از محيط دایره‌ای است که به شعاع ۸ متر ترسيم می‌شود و در واقع محدودهٔ انتهائى پرتاب را مشخص می‌کند.
ناحیه فرود
براى مشخص‌کردن قطاع يا ناحيهٔ فرود پرتاب، مرکز دايره به شعاع ۸ متر را به دو انتهاى قوس انتهائى پرتاب وصل می‌کنیم.
قوانین پرتاب نیزه
-
- ترتیب پرتابِ شرکت‌کنندگان با قرعه‌کشی تعیین می‌شود.
- اگر تعداد شرکت‌کنندگان بیش از ۸ نفر باشد، هر نفر ۳ پرتاب انجام می‌دهد و به ۸ نفری که بهترین نتایج را به دست آورده‌اند اجازهٔ سه پرتاب دیگر داده می‌شود. هنگامی که تعداد پرتاب‌کنندگان ۸ نفر یا کمتر باشد، هر نفر شش پرتاب انجام خواهد داد، یعنی مسابقات به‌صورت نهائی برگزار می‌شود و رده‌بندی از روی بهترین نتایج هر فرد تعیین می‌گردد.
- هر ورزشکار مجاز است پرتاب خود را در محدودهٔ زمانی یک دقیقه انجام دهد. قبل از شروع مسابقه، به هر پرتاب‌کننده اجازهٔ دو پرتاب تمرینی داده می‌شود؛ ولی پس از شروع مسابقه هیچ پرتاب‌کننده‌ای نمی‌تواند از دالان مسابقه به‌عنوان تمرین استفاده کند.
- پس از اندازه‌گیری هر پرتاب که با متر نواری غیرقابل‌انعطاف یا دوربین (پی سی پدیا) انجام می‌گیرد و تا یک سانتیمتر خوانده می‌شود چنانچه دو نفر تساوی کنند، دومین پرتاب بهتر و در صورت تساوی مجدد سومین پرتاب بهتر و همچنین تا آخر، منظور می‌گردد تا اینکه حالت تساوی از بین برود و رده‌بندی مشخص گردد.
- پرتاب‌کننده نیزه نباید در حین پرتاب یا بعد از آن، از روی خط قوسی شکل آخر دالان پرتاب بگذرد.
- در لحظه رهاکردن نیزه، ورزشکار باید بین دو خط محصور کنندهٔ مسیر دورخیز بماند.
- پرتاب‌کننده باید تا بعد از فرود آمدن نیزه در محدودهٔ مسیر دورخیز یعنی دالان باقی بماند و سپس با اجازهٔ سرداور پرتاب، محوطه را از عقب خط قوسی شکل ترک کند.
- پرتاب‌کننده باید نیزه را در محل طناب‌پیچ گرفته با یک‌دست حمل کند.
- نیزه باید به نحوی در دست قرار گیرد که انگشت کوچک به نوک نیزه نزدیک‌تر باشد.
- نیزه باید از قسمت بالائی شانه و با دست پرتاب، رها شود. همچنین نباید مانند سنگ قلاب یا با عمل چرخاندن پرتاب شود.
- در هیچ مرحله‌ای از پرتاب نباید پشت پرتاب‌کننده به‌طرف محل فرود نیزه قرار گیرد.
- نوک نیزه باید اولین قسمتی باشد که با زمین تماس پیدا می‌کند ازاین‌رو، لزومی ندارد که نوک نیزه در موقع فرود در زمین فرو رود و تنها کافی است اثری روی زمین بگذارد.
- استفاده از دستکش یا نوارپیچ کردن انگشتان مجاز نیست؛ ولی استفاده از کمربند برای جلوگیری از واردآمدن صدمات به ستون فقرات اشکالی ندارد.
رتبه‌بندی
در رنکینگ جهانی فدراسیون دوومیدانی در بخش مردان این رشته، آقایان اندرسون پترز از کشور سوئیس، نیراج چوپرا از هند و جاکوب وادلچ از جمهوری چک اول تا سوم هستند.
در بخش بانوان نیز کارا وینگر از آمریکا، کلسی لی باربر از استرالیا و هاروکا کیتاگوچی از ژاپن مقام‌های اول تا سوم را کسب کرده‌اند.
ویژگی ورزشکاران
پرتاب کردن به‌عنوان یکی از مهم‌ترین حرکات بنیادی شناخته می‌شود و در این رشته نیز برای سنجش این توانایی از تست پرتاب توپ مدیسین بال استفاده می‌کنند که این حرکت به‌عنوان یک آزمون جهت سنجش توان انفجاری دست استفاده می‌گردد. هماهنگی، قدرت انفجاری، سرعت در مسافت، توان عضلانی و استقامت در سرعت از دیگر فاکتورهای موردنیاز یک پرتابگر نیزه است.
قهرمانان؛ رکورد پرتاب نیزه
جان زلزنی
او اهل چک و پر مدال ترین ورزشکار پرتاب نیزه در المپیک و با پرتاب ۹۸٫۴۸ متر در سال ۱۹۹۶ تاکنون رکورددار در بخش آقایان است.
همچنین علاوه بر سه طلا و یک نقره المپیک، سه طلا و دو برنز قهرمانی جهان و دو برنز قهرمانی اروپا در کارنامهٔ خود دارد.
باربورا اسپوتاکوا؛ رکورددار پرتاب نیزه بانوان
او نیز از کشور چک و پر مدال ترین ورزشکار پرتاب نیزه بانوان و همچنین رکورددار طویل‌ترین پرتاب بانوان با مسافت ۷۲٫۲۸ متر در سال ۲۰۰۸ است.
افتخارات او دو طلا و یک برنز المپیک، سه طلا ویک نقره قهرمانی جهان و یک طلا، دو نقره و یک برنز قهرمانی اروپاست.
ورزشکاران ایرانی پرتاب نیزه
هم‌اکنون رکورد پرتاب نیزه ایران در بخش آقایان در دستان علی فتحی گنجی با پرتاب ۷۶٫۶۸ متر در سال ۱۴۰۱ است و در بخش بانوان نیز خانم سحر ضیایی با پرتاب ۵۱٫۱۵ متر در سال ۱۳۹۷ است.
همچنین پارا دومیدانی کاران پرتاب نیزه ایران در مسابقات پارالمپیک توکیو توانستند افتخارآفرینی کنند. در این مسابقات خانم هاشمیه متقیان در بخش پرتاب نیزه بانوان و حامد امیری مدال طلا، امان‌الله پاپی، علی پیروج و صادق بیت سیاح هم در بخش آقایان مدال نقره کسب کردند.
«برای شناخت دیگر رشته های ورزشی کلیک کنید: انواع ورزش‌ها»