ووشو

تاریخچه‌ی ورزش ووشو

اولین پیدایش حرکات ووشو را می‌توان مرتبط به انسان‌های اولیه و مبارزه او برای بقا در محیط خشن در عصر برنز (3000 تا 1200 قبل از میلاد) و یا حتی پیش از آن دانست؛ مبارزه‌ای که منجر به توسعه تکنیک‌هایی برای دفاع در برابر حیوانات وحشی بوده است و استفاده‌ی انسان ها از سلاح‌، در نهایت ریشه‌ی تکنیک‌های مبتنی بر سلاح ووشو را تشکیل و مسابقات قدرت، تکنیک (مانند جیائودی، شکل اولیه کشتی چینی) و توسعه سیستم‌های مبارزه با دست برهنه را افزایش داد.

از سلسله شانگ (تقریباً 1046-1556 قبل از میلاد) تا دوره کشورهای متخاصم (481-221 قبل از میلاد) ووشو روش‌های تخصصی جنگی مسلحانه و غیرمسلح را تکامل بخشید و سلاح‌های پیچیده‌ای برای جنگ پدیدار شد؛ در این دوران ووشو به عنوان وسیله‌ای برای دفاع شخصی، بهبود سلامت و همچنین سرگرمی در بین مردم عادی رایج شد.

در طول دوره بعدی سلسله چینگ (1644 - 1911 پس از میلاد) ووشو عمدتاً توسط مردم عادی انجام شد و تکنیک‌ها و تمرین‌های رزمی با ایده‌های نظری و فلسفی رایج در میان مردم عادی ترکیب شدند و در نتیجه صدها سبک ظهور کرد، در حالی که این سبک‌ها عمدتاً در برنامه‌های رزمی ریشه دارند و به اصول بهداشتی و اخلاقی نیز اهمیت می‌دهند.

در سال 1923 بازی‌های ملی ووشوی چین در شانگهای برگزار شد و در سال 1936 یک هیئت ووشوی چینی در بازی‌های المپیک یازدهم که در برلین برگزار شد نمایشی را انجام دادند.

ووشو در دوران جمهوری خواهان و پس از تأسیس جمهوری خلق چین به پیشرفت خود ادامه داد؛ فرمت‌ها و قوانین مسابقات ووشو اجرا و روش‌ها و موارد آموزشی استاندارد شدند.

در سال 1985 اولین دوره مسابقات بین المللی دعوتی ووشو در شیان چین برگزار شد و کمیته تدارکاتی فدراسیون بین المللی ووشو (IWUF) تشکیل شد.

لباس ورزشکاران ووشو

ورزشکار ووشو بایستی در طول مسابقه از لوازم زیر استفاده کند:

• دستکش بوکس
• کلاه ایمنی
• لته
• محافظ سینه (هوگو، مخصوص مسابقات و وشو)
• محافظ کمر

ورزشکار ووشو بایستی با پای برهنه بوده و هریک به صورت مجزا شورت و پیراهن همرنگ در دو رنگ آبی داشته باشند.

قوانین ورزش ووشو

قسمت های مجاز (سر، تنه، پاها و رانها)

قسمت های غیرمجاز (پشت سر، گردن و بین پا)

روش های غیر مجاز در طول مبارزه:

حمله با استفاده از سر، آرنج، زانو، ضربه زدن به مفاصل حریف به گونه ای که برخلاف جهت خم شوند.

زمین زدن حریف به گونه ای که با سر و گردن روی سکو بخورد (کله یا گردن حریف).

خم و شکستن قسمتی از بدن با ضربات ممنوع است.

نحوه‌ی امتیازدهی در ووشو

دو امتیازی ها:

• حریف از زمین خارج شده باشد.
• در مواقع مبارزه، بدن حریف با زمین تماس داشته باشد.
• در حالی که مسابقه دهنده ایستاده است، حرف بر روی زمین افتاده باشد.
• ضربه به تنه(هوگو) و لگد به سر
• مبارزه کننده بتواند حریف خود را به وسیله زمین انداختن خودش به زمین بیاندازد و بلافاصله در کمتر از 2 ثانیه سرپا بایستد.
• ناک دون کردن حریف (با ضربه شما تا 8 شماره که از سوی داور شمرده شده، حریف قادر به ادامه بازی نباشد).
• اگر داور مسابقه به یکی از حریفان اخطار دهد آنگاه طرف مقابل امتیاز به دست می‌آورد.

یک امتیازی ها:

• مسابقه دهنده با یک تکنیک دست به قسمت های مجاز ضربه بزند.
• هربار که مسابقه دهنده به ران حریفش یک ضربه بزند.
• اگر هر دو مسابقه دهنده روی زمین افتاده باشند آن حریفی که روی حریف دیگر قرار گرفته باشد یک امتیاز دریافت می‌کند.
• مسابقه دهنده هشت ثانیه پس از دستور حمله از سوی داور همچنان بی اهمیتی نشان دهد.
• مسابقه دهنده به طور عمد بیشتر از ۳ ثانیه بر روی زمین باشد.
• مسابقه دهنده ای که حریف مقابلش یک تذکر دریافت کند یک امتیاز دریافت خواهد کرد.

بدون امتیاز:

• اجراکردن یک تکنیک نا واضح یا نامعلوم در قوانین مسابقات ووشو.
• هردو ورزشکار همزمان روی زمین بیافتند یا همزمان از سکو خارج شوند.
• هر دو مبارز باهم گلاویز شوند و در حالت چسپیده به یکدیگر ضربه بزنند.
• هر دو مبارز با هم و همزمان ضربه بزنند.

انواع ووشو

ووشوی ورزشی به دو دسته اصلی تائولو (مسابقه روتین) و ساندا (مسابقه مبارزات آزاد) دسته بندی می‌شود.

ساندا

این مسابقه در مجموع شامل 3 راند است که هر راند دو دقیقه طول می‌کشد و بین راندها یک دقیقه استراحت دارد، علاوه بر ضربات و روش های غیرقانونی، ورزشکاران ساندا ممکن است از تکنیک‌های مشت، لگد و پرتاب از تمام سبک های ووشو استفاده کنند.

مسابقات ساندا شامل 11 وزن برای آقایان و 7 وزن برای بانوان می‌باشد.

این مبارزات جریان آزاد (یعنی در جریان یک راند، داور برای اعلام امتیاز، فنون بازی را متوقف نمی‌کند و امتیازات هر راند در انتهای آن راند اعلام می‌شود) و هیجان انگیز هستند؛ داوران کناری برای تکنیک‌هایی که با موفقیت اجرا شده‌اند بر اساس معیارهای امتیازدهی به ورزشکاران امتیاز می‌دهند و اگر ورزشکاری در 2 راند از 3 راند مسابقه پیروز شود یا حریفش ناک اوت شود، برنده اعلام می‌شود.

تائولو

روتین تائولو شامل مجموعه‌ای پیوسته از تکنیک‌های از پیش تعیین شده است که بر اساس اصول و فلسفه های خاصی طراحی شده‌اند تا اصول سبکی حمله و دفاع را در خود جای دهند؛ این‌ها شامل تکنیک‌های دست، تکنیک های پا، پرش، جارو زدن، ایستادن و حرکت پا، گرفتن، پرتاب، کشتی و تعادل است.

در تائولو، داوران کیفیت حرکات، عملکرد کلی و درجه سختی را ارزیابی می‌کنند و بر اساس عملکرد یک ورزشکار امتیاز می‌دهند؛ روال‌های انفرادی تائولو شامل روتین‌های اختیاری، روتین‌های اجباری، روتین‌های رقص دوئل/میزبانی و روتین‌های گروهی است.

دسته بندی های اصلی تائولو پانزده مورد هستند مثل :

کیانگشو(نیزه) : نیزه به عنوان "پادشاه" همه سلاح ها در نظر گرفته می‌شود و مهم‌ترین سلاح بلند است؛ نیزه به سطح بالایی از هماهنگی فیزیکی نیاز دارد که بر نیروی تولید شده از کل بدن تکیه دارد.

جیانشو (شمشیر مستقیم) : شامل سبک‌هایی است که در مناطق جغرافیایی جنوبی چین سرچشمه گرفته و محبوب هستند، تکنیک‌های آکروباتیک نسبتاً کمتری دارد اما بر روی ایجاد تکنیک‌های بسیار قدرتمند با تکنیک‌های دستی پیچیده و بسیار پیشرفته تمرکز می‌کند؛ سبکی خشن و قدرتمند است که تمرین کنندگان آن روحیه‌ای قوی دارند.

ویژگی ورزشکاران ووشو

به طور تقریبی و بر اساس علم استعدادیابی، گفته شده افرادی که این ویژگی ها را داشته باشند در ورزش ووشو موفق تر خواهند بود.

• ظرفیت تمركز بالا
• هماهنگی و هوش تاكتیكی
• قابلیت عكس العمل بالا
• ظرفیت هوازی و بی هوازی بالا
•  عریض بودن شانه‌ها، دست‌ها، پاهای كشیده ولگن پهن
• هماهنگی، انعطاف پذیری، توان بالا
• استقامت
• ظرفیت غلبه بر فشارهای وارده و تعادل روحی
• توان بی هوازی بالا
•  قد كوتاه تا متوسط و لگن کوچک

قهرمانان ووشو ایران و جهان

فدراسیون بین‌المللی ووشو محسن محمدسیفی را به عنوان برترین ورزشکار این رشته در ماه جولای ۲۰۲۲ معرفی کرد؛ محمد سیفی ۵ طلا و یک نقره در مسابقات قهرمانی جهان، سه طلا در بازی‌های آسیایی، یک طلا و یک برنز قهرمانی آسیا و سه طلای جام جهانی سانشو در کارنامه خود به ثبت رسانده.

ماساهیکو کیمورا نیز یک رزمی کار شگفت انگیز بود که تنها پس از شش سال تمرین در سن 15 سالگی به یوندان (دان چهارم) ارتقا یافت؛ اودگارامی معکوس (قفل شانه) که او در یکی از مسابقات استفاده کرد بعدها به نام "کیمورا" شناخته وثبت شد.

تعدادی دیگر از ووشو کاران نام آشنای ایرانی سهیل اوجاقی ، سهیلا و الهه و شهربانو منصوریان ، نوید مکوندی و بسیاری دیگر هستند.