تاریخچهی ورزش بدنسازی
از زمانهای گذشته سنت بلند کردن سنگ در مصر باستان، یونان و تامیلاکم انجام میشد و مردان قدرتمند با به نمایش گذاشتن قدرت خود یکدیگر را به چالش میکشیدند؛ تمرکز آنها روی فیزیک بدنی نبود و در مقایسه با بدنسازان امروزی دارای شکم نسبتا بزرگ و اندامهای دارای چربی بودند.
بدنسازی در اواخر قرن 19 توسعه یافت و در انگلستان توسط یوگن سندو آلمانی ترویج شد که اکنون به عنوان "پدر بدنسازی مدرن" شناخته میشود. سندو اولین مسابقه بدنسازی را در 14 سپتامبر 1901 به نام "مسابقه بزرگ" برگزار کرد که در رویال آلبرت هال لندن برگزار شد. جام اهدایی به نفر سوم این مسابقات مجسمهای برنزی از سندو بود؛ و از سال 1977 که برنده مسابقه مستر المپیا IFBB، فرانک زین بود به طور مداوم در مسابقات مستر المپیا به برنده اهدا میشود .
فدراسیون بین المللی بدنسازان (IFBB) در سال 1946 توسط برادران کانادایی جو و بن ویدر تأسیس شد.
معتبرترین عناوین بدنسازی عبارتند از: مستر آمریکا، مستر جهان، مستر کهکشان و در نهایت مستر المپیا که در سال 1965 توسط IFBB آغاز شد و اکنون به عنوان مهمترین رقابت بدنسازی در جهان شناخته میشود.
بدنسازی استفاده از تمرینات مقاومتی پیشرونده برای کنترل و توسعه عضلات (عضله سازی) توسط هیپرتروفی عضلانی برای اهداف زیبایی شناختی است، این ورزش از فعالیتهای مشابهی مانند پاورلیفتینگ متمایز است زیرا به جای قدرت، بر ظاهر فیزیکی تمرکز دارد.
انواع بدنسازی
- بدنسازی حرفه ای
اصطلاح "حرفه ای" به طور کلی به معنای بدنسازی است که در مسابقات مقدماتی به صورت آماتور برنده شده است و "کارت حرفه ای" را از سازمان مربوطه به دست آورده است. حرفه ای ها حق شرکت در مسابقاتی را کسب میکنند که شامل جوایز پولی است. یک کارت حرفه ای همچنین ورزشکار را از رقابت در فدراسیونهایی غیر از فدراسیونی که از آن کارت حرفه ای دریافت کرده است منع میکند.
- بدنسازی طبیعی
با توجه به نگرانی های فزاینده در مورد هزینه های بالا، عواقب سلامتی و ماهیت غیرقانونی برخی استروئیدها، بسیاری از سازمان ها در پاسخ به آن تشکیل شده اند و خود را مسابقات بدنسازی "طبیعی" می دانند؛ در مسابقات طبیعی، پروتکل تست در بین سازمانها از دروغ سنج تا آزمایش ادرار را شامل میشود و سازمان های طبیعی نیز فهرستی از مواد ممنوعه خود را دارند، این سازمان ها یا حضور آمریکایی یا جهانی دارند و محدود به کشوری نیستند که مقر آنها در آن است.
- فیزیک مردان
این دسته در سال 2013 آغاز شد؛ اصلی ترین تفاوت های بدنسازی آزاد و فیزیک این است که بدنسازان آزاد بسیار بزرگتر و عضلانی تر از ورزشکاران فیزیک هستند، بدنسازان آزاد روال گسترده ای برای ژست گرفتن دارند، در حالی که دسته فیزیک در درجه اول با ژست های جلو و عقب قضاوت میشوند و وزن بسیاری از ورزشکارانی که فیزیک کار میکنند بالاتر از 90 کیلوگرم نیست و در مقایسه با بدنسازان آزاد، اندکی از اندام قابل دستیابی و زیبایی شناختی بیشتری برخوردارند، درنهایت هماکنون فیزیک، کلاس محبوب تری نسبت به بدنسازی آزاد است.
- فیزیک کللاسیک
این حد وسط هر دو فیزیک مردان و بدنسازی است، رقبای این دسته تقریباً به بزرگی بدنسازان نیستند اما به کوچکی ورزشکاران فیزیک نیستند؛ این دسته از سال 2016 شروع به کار کرده است.
- بدنسازی بانوان
اولین مسابقات قهرمانی ملی فیزیک زنان ایالات متحده که توسط هنری مک گی ترویج شد در سال 1978 در کانتون، اوهایو برگزار شد. در سالهای اخیر، زمینههای مربوط به تناسب اندام و رقابت فیگور محبوبیت بیشتری پیدا کرده و از بدنسازی زنان پیشی گرفته است.
قوانین ورزش بدنسازی
- شرکتکنندگان باید از یک شورت ورزشی تکرنگ، مات، تمیز و مناسب که باید حداقل سهچهارم عضله سرینی بزرگ را پوشش دهد ناحیه جلو پوشانده شود و قسمت کناری شورتها نیز حداقل باید یک سانتیمتر عرض داشته باشند، استفاده کنند.
- در هنگام فیگور، حق استفاده از کفش ندارند؛ همچنین استفاده از عینک، ساعت، گوشواره، کلاهگیس، جواهرات، تزئینات پرتکننده حواس و یا وسایل کمکی ممنوع است.
- استفاده از ادوات نمایشی در مرحله پیشداوری یا دور نهایی اکیداً ممنوع است و استفاده از برنزه کنندههایی که قابل پاک شدن هستند نیز، ممنوع میباشد.
- استفاده از براقکننده، درخشان کننده، مرواریدهای براق فلزی و یا رنگ طلایی ممنوع میباشد.
- استفاده بیشازحد از روغن بر روی بدن اکیداً ممنوع میباشد.
- عموماً استفاده از سرپوشها ممنوع میباشد اما ممکن است فردی به دلیل قوانین رسمی کشورش و یا طبق اصول مذهبی ملزم به استفاده از آن باشد. در این صورت میتواند از یک کلاه بدون لبه کوچک و محکم استفاده نماید.
انواع مسابقات بدنسازی
معروف ترین مسابقاتی که در این رشته برگزار میشود مسابقات مستر المپیا میباشد.
رشته بدنسازی مردان شامل چهار دور بوده که در زیر بیان شده است:
• پیشداوری: دور حذفی (چهار فیگور اجباری)
• پیشداوری: دور اول (چهار فیگور اجباری و مقایسه هفت فیگور اجباری)
• فینال: دور 2 (هفت فیگور اجباری و Posedown)
• فینال: دور 3 (فیگور آزاد مسابقات بدنسازی- به مدت 60 ثانیه)
مشهورترین قهرمانان بدنسازی ایارن و جهان
از معروف ترین های این رشته در جهان میتوان به آرنولد شوارتزنگر و رونی کلمن اشاره کرد در ایران نیز قهرمانانی وجود دارند که برای دنبال کنندگان این رشته بسیار نام آشنا هستند مثل هادی چوپان که در سه مستر المپیای اخیر به ترتیب مقام های سوم ،چهارم و سوم را کسب کرده که بهترین رکورد های ورزشکاران ایرانی محسوب میشود، نفر بعدی مرحرم بیت الله عباسپور است که از اولین ورزشکاران ایرانی بود و به مستر المپیا راه یافت و یک مقام پنجمی هم در این مسابقات در سال 2014 در کارنامه او ثبت شده است.