شست کج پا

تک‌تک انگشتان پا عامل بزرگی در عملکرد یک پای سالم هستند. انگشتان پا ساختارهای پیچیده‌ای هستند که فشارزمین را جذب می‌کنند و به شما کمک می‌کنند هنگام راه‌رفتن و دویدن تعادل داشته باشید.

بسیاری از مشکلاتی که انگشتان پا را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند ناشی از آناتومی غیرطبیعی پا هستند. باگذشت زمان، این ناهنجاری‌ها ممکن است منجر به تغییرات دائمی در ظاهر انگشت پا مانند انگشت چکشی یا بونیون شود.

بونیون یا شست کج پا چیست؟

شست کج پا یا به عبارتی “بونیون” یا هالوکس والگوس نامیده می‌شود و انگشت پا را به سمت داخل فشار می‌دهد.

بونیون یک برآمدگی بزرگ در کنار پا، درست زیر مفصل شست پا است. انگشت شست پا به‌مرورزمان از موقعیت خود خارج می‌شود و هرچه بیشتر به انگشت دوم نزدیک می‌شود. علت این مشکل جدایی تدریجی بین استخوان‌های متاتارس اول و دوم است که استخوان‌های بلند پا هستند.

این تغییرات در موقعیت استخوان اغلب به دلیل عملکرد غیرطبیعی پا است. به‌عنوان‌مثال، افرادی که کف پای صاف دارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به بونیون هستند. این می‌تواند باعث گشادشدن پا و برآمدگی بزرگ (اغلب قرمز) در کنار مفصل شست پا شود.

پوشیدن کفش‌های خیلی کوچک یا خیلی تنگ ممکن است به ایجاد بونیون‌ها کمک کند و آنها را بدتر کند.

علائم و مشکلات شست کج پا

اگر علائم بونیون رخ دهند که معمولاً در طول زمان و پس از تشکیل برآمدگی، ایجاد می‌شوند.  شامل یک یا چند مورد از موارد زیر است:

• درد یا احساس سوزش روی بونیون
• قرمزی، سفتی و تورم در اطراف مفصل شست پا
• انگشت چکشی یا پینه زیر توپی پا
• میخچه یا سایر تحریکات پوستی که در آن انگشت اول و دوم روی‌هم قرار دارند.

که باعث بروز مشکلاتی ازجمله

1. درد در ناحیه برآمدگی
2. سختی در قراردادن کفش به دلیل پهن بودن پا
3. پینه‌های دردناک در کف پا

برای شخص می‌شود.

علت کج‌شدن شست پا

درحالی‌که علت دقیق ایجاد بونیون به طورکامل مشخص نشده است، کارشناسان معتقدند که برخی از انواع پا، فرد را مستعد ایجاد بونیون می‌کند و این نوع پاها معمولاً ژنتیکی در خانواده منتقل می‌شوند..

به طور خاص، متخصصان گمان می‌کنند که ترکیبی از یک نوع پا خاص، همراه با سال‌ها فشار غیرطبیعی روی مفصل شست پا (که اولین مفصل متاتارسوفالانژیال نامیده می‌شود)، معمولاً منجر به تشکیل بونیون می‌شود. به‌ویژه، پوشیدن کفش‌هایی نامناسب.

این مشکل تا حدی به دلیل استفاده از کفش‌های نامناسب و تنگ در زنان بیشتر از مردان تمایل به ایجاد شدن دارند. بسیاری از کفش‌های زنانه دارای پنجه باریک هستند. کفش‌های پاشنه‌بلند می‌توانند با فشاردادن انگشتان پا حتی عمیق‌تر به نوک‌باریک، اوضاع را بدتر کنند. علاوه بر کفش‌های باریک و نوع ارثی پا، عوامل دیگری که ممکن است در تشکیل بونیون نقش داشته باشند عبارت‌اند از:

• کف پای صاف یا با قوس کم
• آسیب یا ضربه به پا
• آرتروز التهابی پا، مانند روماتوئید
• شرایط عصبی عضلانی، مانند فلج مغزی
• اختلالات ژنتیکی، مانند سندرم داون

تشخیص بونیون تنها با معاینه فیزیکی انجام می‌شود، زیرا این ناهنجاری استخوانی با چشم غیرمسلح قابل‌مشاهده است.

درمان شست کج پا

درمان بونیون فقط در صورت ایجاد علائم، موردنیاز است. درحالی‌که گزینه‌های درمانی غیرجراحی متعددی وجود دارد، اگر علائم بونیون شدید یا مداوم باشد، ممکن است جراحی برای اصلاح ناهماهنگی در نظر گرفته شود.

هنگام مواجهه با درد حاد بونیون، این راهکارها ممکن است به شما کمک کند:

• کفش‌ خود را در آورده و پاهای خود را بالا بیاورید تا مقداری از فشار و التهاب را کاهش دهید.
• اگر درد و تورم شدید است از کیسه یخ استفاده کنید (برای چند جلسه 10 تا 15 دقیقه‌ای در روز قرار دهید). حتماً کیسه یخ را به اطراف حرکت دهید و یک حوله نازک‌بین کیسه و پوست خود قرار دهید.
• برای کاهش تورم، پاهای خود را در آب‌خنک (نه یخ) خیس کنید. اگر سفتی مفصل شست پا را تجربه می‌کنید، از یک حمام پای گرم یا یک حوله مرطوب و بخارپز استفاده کنید.

برای کاهش درد بونیون، ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما ممکن است مصرف یک داروی ضدالتهاب بدون نسخه مانند ایبوپروفن را توصیه کند.

به طور معمول، پزشک شما ممکن است یک استروئید (کورتیزون) را به کیسه اطراف مفصل انگشت شست پا برای تسکین التهاب تزریق کند.

اگر بونیون دردناکی دارید، می‌توانید مقداری از درد را با قراردادن بونیون از بیرون یا فشاردادن انگشتان پا به حالت طبیعی‌تر کاهش دهید.

استفاده از فاصله کننده‌های انگشتان پا، طبق نامشان، بین انگشتان پا قرار می‌گیرند. بیشتر آنها از فوم یا پلاستیک ساخته شده‌اند. درحالی‌که برخی فقط فضای بین انگشتان بزرگ را باز می‌کنند، مدل‌های جدیدتر و دستکش مانند از نئوپرن ساخته شده‌اند و هر پنج‌انگشت پا را از هم جدا می‌کنند.

در میان انواع وسایل تسکین‌دهنده بونیون، آتل‌های شب وجود دارند که می‌توانند به‌تدریج تراز انگشتان پا را اصلاح کنند و حتی درج‌های لغزنده‌ای که یک پد بونیون را با جداکننده‌های جداگانه انگشت پا ترکیب می‌کنند، وجود دارد.

پیشگیری از کج‌شدن شست پا

بهترین گزینه برای پیشگیری یا درمان بونیون انتخاب مناسب کفش است.

برای پیشگیری یا اصلاح مشکل پا، هر پنج سال یا بیشتر، پای خود را به‌درستی اندازه‌گیری کنید تا کفش مناسب خریداری کنید و  توجه داشته باشید که کفش انتخابی دارای ویژگی‌های زیر باشد:

• کفش‌های با سرپنجه پهن که به‌اندازه کافی برای تکان‌دادن و بازکردن انگشتان پا فضا داشته باشد.
• پاشنه‌ کفش زیادی بلند نباشد.
• موادسازنده کفش از چرم یا مواد نرم ایجاد شده باشد.
• یک کفی نسبتاً انعطاف‌پذیر (در مقابل کفی سفت یا سست)