بازیهای با توپ به طور مستقل چندین بار در فرهنگهای مختلف به وجود آمدند؛ اما فوتبال به خودی خود یک تاریخ کلاسیک ندارد و علیرغم شباهتهایی که با سایر بازیهای توپ در سراسر جهان انجام میشود، فیفا تشخیص داده است که این ورزش هیچ ارتباط تاریخی با هیچ بازی در دوران باستان در خارج از اروپا وجود ندارد.
قوانین مدرن فوتبال مبتنی بر تلاشهای اواسط قرن نوزدهم برای استانداردسازی اشکال مختلف فوتبالی است که در مدارس دولتی انگلستان بازی میشد. در طول دهه 1850، باشگاههای زیادی که به مدارس یا دانشگاهها ارتباط نداشتند، در سراسر جهان انگلیسی زبان تشکیل شدند تا به شکلهای مختلف فوتبال بازی کنند. این تلاشهای مداوم به تشکیل اتحادیه فوتبال (FA) در سال 1863 کمک کرد، که اولین بار در صبح روز 26 اکتبر 1863 در لندن تشکیل شد. قدیمی ترین مسابقات فوتبال جهان جام حذفی است که توسط چارلز دبلیو آلکاک پایه گذاری شد و از سال 1872 توسط تیم های انگلیسی به رقابت پرداخته است. اولین بازی رسمی بین المللی فوتبال نیز در سال 1872 بین اسکاتلند و انگلیس برگزار شد و اولین لیگ فوتبال جهان در بیرمنگام در سال 1888 توسط مدیر استون ویلا تأسیس شد.
دو تیم یازده نفره هر کدام برای رساندن توپ به دروازه تیم دیگر (بین تیرکها و زیر میله) در یک زمین مستطیل شکل با هم رقابت میکنند و در نتیجه یک گل به ثمر میرسانند؛ هر تیم یک دروازه بان دارد که جلوگیری از وارد شدن توپ به دروازه بر عهدهی اوست و طبق قوانین این شخص آزاد است که از تمام اجزای بدن خود در محوطه جریمه برای ضربه زدن به توپ استفاده کند.
به جز شخص دروازه بان، برخورد عمدی توپ به دست و بازوی دیگر بازیکنان ممنوع است؛ البته غیر از زمانهایی که توپ از خطوط طولی زمین عبور کرده و بازیکن قصد شروع مجدد بازی را داشته باشد که در آن زمان موظف است از دست استفاده کند و این پرتاب اوت نامیده میشود.
هنگام عبور توپ از خطوط عرضی، بازی از نزدیک ترین گوشه به محل خروج توپ با ضربه پا آغاز میشود که کرنر نام دارد. تیمی که در پایان بازی گلهای بیشتری به ثمر رسانده باشد برنده است. در حین بازی درگیری فیزیکی برای باز پسگیری توپ تا حدود مشخصی مجاز است، اما گرفتن توپ با خشونت زیاد باعث تذکر، کارت زرد (به معنی اخطار) و یا کارت قرمز (به معنی اخراج ؛ هر دو کارت زرد= یک کارت قرمز) توسط داور میشود و درآن نقطه بازی متوقف و با سوت مجدد داور ادامه مییابد.
فوتبال (football) به خانوادهای از ورزشهای توپی گفته میشود که در آن بازیکنان با پا به توپ ضربه میزنند، درواقع این کلمه در ابتدا به انواع بازیها در اروپای قرون وسطی اشاره دارد که با پای پیاده انجام میشده و برخلاف ورزشهای اسبسواری که اغلب مختص اشراف بوده این ورزش معمولاً توسط دهقانان انجام میشده است.
هم اکنون در میان کشورهای انگلیسی زبان بریتانیای کبیر و بیشتر نواحی اولستر در شمال ایرلند، این رشته فوتبال نامیده میشود؛ اما سایر نواحی، ورزش های دیگر خانوادهی فوتبال را به این نام میشناسند.
نامهای دیگری که به این رشته اطلاق میشود، شامل:
رتبه بندی تیمهای فوتبال توسط فیفا و به صورت جداگانه برای تیمهای ملی و باشگاهی انجام میشود و مبنای آن نتیجهی بازی هایی است که هر تیم در آن بازه زمانی انجام داده است.
در ایران تیمهای باشگاهی باید کار خود را از لیگ دسته سه آغاز کنند و در صورت کسب رتبه مورد نیاز به لیگ دسته دو، لیگ آزادگان (دسته یک) و در نهایت به لیگ برتر که بالاترین سطح فوتبال است صعود کنند.
در فوتبال ملی نیز بالاترین سطح رقابتهای فوتبال، جام جهانی است که تیم ها با برنده شدن در بازیهای انتخابی و یا قهرمانی، در لیگهای قارهای به این رقابتها راه مییابند.
فاکتورهای آمادگی جسمانی که ورزشکاران این رشته باید دارا باشند، شامل : قدرت، استقامت، سرعت، سرعت عکسالعمل ، توان، انعطاف پذیری، چابکی و تعادل هستند که با توجه به سطح و نوع رقابتها به مقادیر متفاوتی از آنها نیاز است.
سه تا از فاکتور های روانی مهم نیز توانایی تجزیه و تحلیل و تواناییهای تاکتیکی ،انگیزه و اعتماد به نفس و مقابله با استرس هستند.
هر ساله فیفا و فدراسیونهای قاره ها و کشورها و مطبوعات بهترین بازیکن سال یا فصل گذشته را اعلام میکنند، که درحال حاضر رکورد دار بهترین بازیکن فیفا لیونل مسی با 7 مرتبه و سپس کریستیانو رونالدو با 5 مرتبه است .
بازیکنان ایرانی نیز 4 مرتبه برنده بهترین بازیکن سال آسیا شدهاند که به ترتیب : خداداد عزیزی، علی دایی، مهدی مهدوی کیا و علی کریمی هستند
از سال 2010 این جایزه به مربیان نیز تعلق میگیرد.