کشتی یک ورزش باستانی است که در تمامی تمدنهای آغازین بشری وجود داشته است. در این ورزش دو فرد غیرمسلح با یکدیگر گلاویز شده و برای بیتعادل کردن و زمینزدن یکدیگر تلاش میکنند.
این ورزش اولینبار در یونان به یک ورزش واقعی تبدیل شد و در سال 704 پس از میلاد، وارد ورزشهای المپیک شد.
کشتی در ایران ریشه در تاریخ و سنت ما دارد و بهعنوان یک ورزش ملی دارای محبوبیت خاصی است. این ورزش در دوران صفویه و زندیه در میان مردم ایران رواج پیدا کرد و دارای سبکهای مختلف ملی و محلی بود. این روند ادامه یافت تا در زمان قاجار، شخصی را برای گسترش این ورزش انتخاب کردند. این امر باعث رواج بیشتر کشتی شد تا جایی که در هر شهر، صدها پهلوان کشتیگیر تربیت شدند و در روزهای تعطیل در میدانهای شهر به کشتیگرفتن میپرداختند. این امر موجب شد که این ورزش بهصورت یک سنت درآید و همه ساله مسابقاتی برای معرفی بهترین کشتیگیر برگذار شود.
امروزه سبک کشتی آزاد محبوبترین سبک درایران است. اولین باشگاه ورزشی در ایران در سال 1300 توسط حسین رضی زاده در خیابان شاهپور افتتاح شد. در ادامه، در سال 1318 با مطرحشدن مقررات بینالمللی کشتی، تحولاتی در شیوه کشتیگرفتن و لباس کشتیگیران به وجود آمد.
سبکهای متنوعی از کشتی در کشورهای مختلف دنیا وجود دارد. از مهمترین سبکهای ملی، المپیکی و محلی کشتی میتوان به کشتی فرنگی، کشتی آزاد و کشتی با کمربند شامل گلیما در ایسلند، شوینگن در سوئیس، گوراش در آسیای میانه و نیز سومو و جوجیتسو در ژاپن و سامبو در روسیه اشاره کرد. در ایران نیز کشتی با چوخه یکی از رشتههای محلی و بومی میباشد.
تمام کشورهای دنیا دو سبک المپیکی کشتی یعنی کشتی فرنگی و کشتی آزاد را پذیرفتهاند. تفاوت این دو سبک کشتی در آن است که در کشتی فرنگی که بیشتر در اروپای قارهای محبوب است، گرفتن پائین کمر و استفاده از پا ممنوع است؛ اما در کشتی آزاد، کشتیگیران اجازة همین اعمال را دارند. مسابقات این دو رشته زیر نظر اتحادیه جهانی کشتی برگزار میشود.
برخی از قوانین کشتی در دو سبک آزاد و فرنگی عبارتاند از:
• مسابقه در دو زمان ۳ دقیقهای برگزار میشود.
• امتیازات بهصورت مجموع هر دو زمان خواهد بود.
• خاککردن ۲ امتیاز دارد. بیرون رفتن حریف از تشک و پوئن اخطار تنها یک امتیاز خواهد داشت.
• در سبک کشتی فرنگی زمانی که امتیاز فنی یک کشتیگیر به اختلاف ۸ برسد و برای کشتی آزاد زمانی که به ۱۰ برسد، کشتی بلافاصله قطع و برنده اعلام خواهد شد.
• در صورت برخورد شانههای کشتیگیر با تشک، ضربهفنی محسوب میشود.
• در سبک کشتی فرنگی اولین تذکر بهصورت هشدار است و به حریف اجازه انتخاب میدهد که کشتی را در خاک ادامه دهد یا در سرپا .
• دومین هشدار به کشتیگیر کمکار این فرصت را به حریفش میدهد که کشتی را در خاک ادامه دهد یا در سرپا یک و یک امتیاز برای حریف در پی خواهد داشت.
• اگر کشتیگیری سهاخطاره شود، مسابقه قطع میشود و حریفش با امتیاز ضربهفنی برنده میشود.
• کشتی باید روی تشکی که حداقل ۱۰ متر قطر دارد برگزار شود.
• در کشتی آزاد، تذکر کمکاری مانند کشتی فرنگی نیست. اولین تذکر کمکاری از سوی داور بهصورت هشدار زبانی اعلام میشود.
• در اعلام تذکر دوم یک اخطار به کشتیگیر کمکار (کشتیگیری که قبلاً تذکر دریافت کرده) داده میشود و کشتیگیران ۳۰ ثانیه فرصت دارند فعال شوند، اگر کشتیگیری موفق به کسب امتیاز نشود، آن کشتیگیری که اخطار دریافت کرده، یک امتیاز و با یک اخطار نیز جریمه میشود.
• در کشتی آزاد، اگر در پایان دو دقیقه از هر تایم کشتیگیران امتیازی نگیرند، داور به کشتیگیر کمکار اخطار میدهد که در این شرایط کشتیگیر کمکار ۳۰ ثانیه فرصت دارد امتیاز بگیرد وگرنه یک امتیاز به حریفش داده میشود.
• در سبک کشتی آزاد نقض قانون منجر به گرفتن اخطار به کشتیگیر میشود و سه اخطار، کشتیگیر را از ادامه مسابقه محروم میکند.
• در هنگام نقض شدید مقررات کشتیگیر را میتوان بیدرنگ از مسابقه اخراج کرد.
• کشتی آزاد (المپیک): ۱۲۵ ۹۷ ۸۶ ۷۴ ۶۵ ۵۷
• کشتی فرنگی (المپیک): ۱۳۰ ۹۷ ۸۷ ۷۷ ۶۷ ۶۰
• کشتی آزاد زنان (المپیک): ۷۵ ۶۹ ۶۳ ۵۸ ۵۳ ۴۸
• کشتی آزاد (جهانی): ۱۲۵ ۹۷ ۹۲ ۸۶ ۷۹ ۷۴ ۷۰ ۶۵ ۶۱ ۵
• کشتی فرنگی (جهانی): ۱۳۰ ۹۷ ۸۷ ۸۲ ۷۷ ۷۲ ۶۷ ۶۳ ۶۰ ۵۵
• کشتی آزاد زنان (جهانی): ۷۵ ۶۹ ۶۳ ۶۰ ۵۸ ۵۵ ۵۳ ۴۸
در صدر فهرست پرافتخارترینکشتیگیران فرنگی جهان، نام الکساندر کارلین قرار دارد که 13 مدال المپیک و جهانی (12 طلا: سه تا المپیک و نه تا جهانیو یک نقره المپیک) کسب کرده است.
بهترین کشتیگیر ایرانی از نظر تعداد و مرغوبیت مدال حمید سوریان است که در وزن ۵۵ کیلوگرم کشتی میگرفت و سال 2012 در لندن توانست مدال طلا را به دست بیاورد. ۶ طلای جهانی هم در کارنامه سوریان میدرخشد و از لحاظ قهرمانی در مسابقات جهانی، دومین کشتیگیر پرافتخار تاریخ پس از کارلین است.