کشتی آلیش

تاریخچه‌ی کشتی آلیش

آلیش در زبان ترکی به معنای شروع کردن و گرفتن است که کشتی با شال هم به آن می‌گویند.
این ورزش کشتی سنتی بسیاری از کشورهای آسیای میانه مانند قرقیزستان، ازبکستان، قزاقستان و لیتوانی است؛ همچنین در برخی استان‌های ایران از جمله استان خراسان، گلستان، مازندران، سمنان و چند نقطه دیگر از قدمت زیادی برخوردار می‌باشد.
کشتی آلیش از سال 1990 و هنگامی که قوانین مسابقات آن توسط آقایان بای آمان آرکین از قرقیزستان، عبدالکریم سودی از ایران، ناصر عزیزوف از ازبکستان و ویلتا کنتا تاس از لیتوانی تنظیم شد شکل بین‌المللی به خود گرفت.
سال 1995 نخستین دوره مسابقات بین‌المللی آلیش با قانون یکسان در کشور قرقیزستان در 2 بخش آقایان و بانوان برگزار شد؛ از آن پس تیم ملی ایران در مسابقه‌های گوناگون این رشته حاضر شده و موفقیت‌های بسیاری نیز به دست آورده است.

آداب کشتی آلیش

زمين مسابقات عبارت است از تشك استاندارد كشتي به ابعاد 10 در10 ، 14در14 ، 13در13 ويا 16 در16، هیئت داوران این مسابقه متشکل از 8 داور و یک رئیس تشک می‌باشد.

لباس باید از جنس پارچه کتان و به دو رنگ آبی و سبز و شلوار سفید همراه با کمربند قرمز باشد.

وقت قانونی مسابقه سه دقیقه می‌باشد و در صورت تساوی یک دقیقه وقت اضافه در نظر گرفته خواهد شد که در این وقت، هر دو کشتی گیر باید در حالت سینه به سینه و دست ها در کمربند به صورت چسبیده به هم به اجرای فن بپردازند.
تبصره: اگر در زمان وقت اضافه بین دو کشتی گیر امتیازی رد و بدل نشود، داور میدان با تشخیص کم کاری و اخطار به یکی از دو کشتی گیر، برنده مسابقه را مشخص خواهد کرد.

امتیازات

حرکاتی که منجر به کسب یک امتیازمی‌شود:

• اگر حریف با باسن، شکم، زانو و سر با تشک تماس پیدا کند.
• باز شدن دست حریف از کمربند در هنگام انجام مسابقه به هر دلیلی
• خارج شدن حریف از تشک
• تذکر و اخطار

حرکاتی که منجر به کسب دو امتیازمی‌شود:

• تمام فنونی که باعث شود کشتی گیر حریف با پشت به تشک تماس پیدا کند یا به پل برود.
• ضربه فنی (سه امتیاز)
•  به پل زدن حریف از بالا، به طوری که شانه های آن با تشک تماس پیدا کند.

مشخص شدن برنده:

• رسیدن به امتیاز 6 در زمان قانونی مسابقه
• ضربه فنی
• کسب بالاترین امتیاز در پایان وقت قانونی مسابقه
• سه اخطاره شدن

خطاهای کشتی آلیش

• جدا شدن دست از کمربند که منجر به یک اخطار به کشتی گیر خاطی و یک امتیاز به حریف وی می‌شود.
• ممانعت از اجرای فنون کشتی مانند قراردادن دست در پهلو و شکم حریف.
• پائین آوردن سر و سینه بیش از اندازه معمول.
• بیرون رفتن از تشک.
• اگر کشتی گیری نتواند دستور کار شال گیری را در 10 تا 15 ثانیه انجام دهد اخطار می‌گیرد.
• کشتی گیر کم کار با توجه به نظر داوران اخطار می‌گیرد.

دیسکالیفه: اگر کشتی گیر به هر دلیلی در حین مسابقه سه اخطار دریافت نماید (حرکات غیر ورزشی- اخطارهای داوران) با قطع شدن مسابقه به سود حریف، کشتی گیر خاطی از دور رقابت ها کنار می‌رود.

انواع مسابقات کشتی آلیش

مسابقات در بخش آقایان در چهار رده سنی برگزار می‌شود كه نونهالان در سه دقیقه، نوجوانان وجوانان در چهار دقیقه و بزرگسالان درپنج دقیقه به رقابت می‌پردازند.
مسابقات در بخش بانوان نیز در چهار رده سنی انجام می‌شود كه نونهالان در دو دقیقه نوجوانان و جوانان در سه دقیقه و بزرگسالان نیز در 4 دقیقه به روی تشك خواهند رفت.

نونهالان: گروه سنی بین 10 تا14 سال

نوجوانان: بین 14 تا 17 سال

جوانان: بین 17 تا20 سال

بزرگسالان: از 18 سال به بالا را شامل می‌شوند.

اوزان مسابقات

گروه آقایان

جوانان وبزرگسالان: 55 - 60 –  70  - 80  - 90 - 100 – و 100 + كیلوگرم

گروه بانوان

جوانان:  48 – 52 – 57 – 63 - 70 کیلوگرم
بزرگسالان: 52 – 58 – 66 - 76 - و+76 کیلوگرم

ویژگی ورزشکاران

برخلاف تصوری که نسبت به این رشته به عنوان رشته‌ای کم تحرک وجود دارد، ورزشکاران کشتی آلیش باید از چابکی بالایی برای انجام عمل و عکس العمل درست برخوردار باشد.

همچنین ورزشکارانی که بالاتنه بلندتری دارند احتمال موفقیتشان در این رشته به مراتب بیشتر از سایر ورزشکاران خواهد بود، پهنا و درشتی مفاصل نیز مورد مهمی در این رشته به شمار می‌رود .

در کل توصیه می‌شود ورزشکارانی که ویژگی‌های بالا را دارند شانس خود را در رشته کشتی آلیش نیز امتحان کنند زیرا احتمال موفقیت در این حوزه برای آنان بیشتر است؛ از لحاظ روانی نیز بسیار مهم است که این رشته با روحیات ورزشکار سازگار باشد.

نکات دیگری نیز از لحاظ استعدادیابی اهمیت دارند که نیاز به تحقیق و توسعه دارند.

قهرمانان کشتی آلیش

ایران جزو پیشگامان رشته  کشتی آلیش به شمار می‌رود و افتخارات فراوانی در این رشته توسط مردان و زنان ایرانی کسب شده.

در مسابقات قهرمانی آسیا که به تازگی در قرقیزستان برگزار شد، بانوان آلیش کار ایران توانستند مقام اول تیمی این رشته را به دست آورند؛ مدال آوران این رقابت ها به این ترتیب در زیر آورده شده است:

۶۰ کیلوگرم: فاطمه فتاحی- مدال طلا
۷۰ کیلوگرم: سحر غنی زاده - مدال طلا
۷۵+ کیلوگرم: هانیه عاشوری - مدال طلا
۵۵ کیلوگرم: سپیده بابایی – مدال نقره
۷۵ کیلوگرم: مریم احمدی – مدال برنز
۶۵ کیلوگرم: الهه روزبه – مدال برنز

پیش از این تیم آلیش بانوان کشورمان در رقابت‌های آلیش کلاسیک آسیا نیز با یک مدال طلا، ۴ نقره و یک برنز به‌عنوان قهرمانی دست یافته بود.

همچنین در مسابقات جهانی قزاقستان تیم ملی کشتی آلیش زنان با کسب یک مدال طلا، یک مدال نقره و یک مدال برنز به قهرمانی این مسابقات دست یافتند.

تیم ملی مردان آلیش ایران عنوان نایب‌ قهرمانی رقابت‌های جهانی این رشته را در قزاقستان به‌ دست آورد، که مدال آوران این رقابت‌ها به این ترتیب هستند.

وزن 60 کیلوگرم: روح الله نعمتیان- مدال برنز

وزن 70 کیلوگرم: محمد نبی زاده- مدال نقره

وزن 100+ کیلوگرم: پوریا رمضانی- مدال نقره