بولینگ؛ بازی و باشگاه بولینگ

تاریخچه

بازی بولینگ از گذشته‌های دور، بین افراد رواج داشته؛ این بازی ۵۲۰۰ سال پیش از میلاد مسیح در مصر وجود داشته است. امروزه امکان ندارد که به باشگاه بولینگ رفت و توپی برای بازی‌کردن پیدا نکرد شاید برایتان جالب باشد که در ابتدا به‌جای توپ از سنگی گرد که از بین سه قطعه‌سنگ مرمر به ۹ سنگی که به شکل گنبد و به‌جای پین چیده شده بود و به‌صورت چرخشی پرتاب می‌شده استفاده می‌شد.

همچنین این بازی در دانمارک با پرتاب توپ گرد سنگی از فاصله ۶۰ پائی (حدود ۲۰ متر) به سمت هدف‌های سنگی به‌جای پین انجام می‌گرفت. این همان ۶۰ پائی است که امروزه به‌عنوان اصل اول در بولینگ با ۱۰ پین نیز بکار می‌رود.

آداب

بازی بولینگ چندان سخت و پیچیده نیست. شما می‌توانید برحسب نیاز خود و نوع بازی که انجام می‌دهید، امتیازدهی را تغییر دهید. فقط به این نکته توجه کنید که هدف این بازی، سرنگون‌کردن و انداختن پین‌ها است، پس هر چه بیشتر پین بیندازید، بازیکن بهتری هستید.

در بازی تیم‌ها معمولاً از چهار بازیکن تشکیل می‌شوند؛ در واقع یک تیم در مجموع می‌تواند حداکثر 8 بازیکن در فهرست نهایی بازیکن‌ها داشته باشد. تیم‌ها می‌توانند در اولین بازی چهار نفر و سپس در بازی بعدی مجموعه جدیدی از بازیکنان را وارد میدان کنند.

اصطلاحات رایج در باشگاه بولینگ

• • استرایک

زدن کل پین‌ها با پرتاب اولین توپ استرایک نام دارد.

• • اسپلیت

دودسته پین باقیمانده که با توپ بعدی نمی‌ریزد. حتماً باید پین ۱ افتاده باشد تا اسپلیت محسوب شود.

• • اسپر

پین‌های آزاد و تکی که با پرتاب توپ بعدی می‌ریزد را اسپر می‌نامند.

• • میس

عدم موفقیت در زدن پین‌ها میس نامیده می‌شود.

• • تپ

تپ اصطلاحاً جاماندن یکی از پین‌های سمت چپ که معمولاً پین شماره ۷ یا ۱۰ است، می‌باشد.

• • واش

در بولینگ اوت شکست در گرفتن پین با توپ دوم و جاگذاری پین شماره ۱، واش نامیده می‌شود.

• • چاپ

اگر با توپ دوم از یک فریم پینی را از بین چند پین باقیمانده بزنیم و باز هم پینی بماند یا اگر فقط یک پین باقی‌مانده بود و پس از توپ دوم هنوز همان یک پین بماند اصطلاحاً چاپ نامیده می‌شود.

تجهیزات باشگاه بولینگ

• • توپ

توپ بولینگ در وزن و رنگ متنوع هست؛ وزن این توپ‌ها از ۶ پوند تا ۱۶ پوند متغیر است.
برای انتخاب توپ باید به وزن توپ و اندازه جای انگشتان توجه کند.

• • کفش

بازی کفش مخصوص به خود را دارد؛ کفش بولینگ از سرخوردن بازیکنان جلوگیری می‌کند، همچنین استفاده از این کفش‌ها از کثیف‌شدن سالن بازی جلوگیری می‌کند.
توجه داشته باشید بسته به اینکه چپ‌دست یا راست‌دست هستید کف یک لنگه از کفش‌ها یک کفی دارد تا روی لاین سر بخورید و پرتاب خوبی داشته باشید.

• • پین

پین در همان هدف است؛ طول پین‌ها ۲۵ سانتی‌متر و وزن آن‌ها ۱ کیلو و ۳۸۰ گرم می‌باشد. پین‌های به‌صورت مثلثی و بافاصله ۲۰ سانتی‌متر از هم چیده می‌شوند.

• • مانیتور سالن

مانیتور برای مشاهده امتیاز، سرعت توپی که پرتاب کردید، تعداد پین‌های ریخته شده و ... به کار می‌رود.

• • تیبل

تیبل دستگاهی است که پین‌ها را می‌چیند، توپ‌ها را برمی‌گرداند و دستگاه دست‌خشک‌کن دارد. در واقع تیبل زمانی که توپ را پرتاب می‌کنید توپ‌های ریخته شده را جمع می‌کند و ۱۰ پین جدید برایتان می‌چیند.

• • لاین

لاین با حدود 18 متر طول و 1 متر عرض، مسیر پرتاب توپ است و پین‌ها در انتهای آن قرار دارد.

• • گاتر

دو طرف لاین از چوب ساخته شده که به آن گاتر یا جوب می‌گویند؛ اگر توپ پرتابی به این قسمت برخورد کند شما امتیازی دریافت نمی‌کنید.

• • اپروچ

به محوطه ایستادن که ابعاد آن حدود 4.5 متر است اپروچ می‌گویند.

• • کلودیوم

ازآنجایی‌که احتمال آسیب دست و انگشت در بازی بولینگ بسیار بالاست؛ ازاین‌رو از کلودیوم برای پانسمان استفاده می‌کنند. به‌طورکلی برای اینکه آسیب و خراش‌های کوچک، بازی را متوقف نکند از مایعی لاک مانند به نام کلودیوم استفاده می‌کنند، باند کوچکی روی ناحیه زخمی می‌گذارند و بعد آن را روی باند می‌مالند تا روی زخم‌ها را بگیرد.

نحوه بازی بولینگ

لازمه پیروزی در بازی بولینگ تعادل و زمان‌بندی پرتاب است.

1. 1. برای بازی بولینگ باید توپ مناسب انتخاب کند، توپ را با دودست خود بردارید، بازو خود را خم کنید و به سمت مسیر ورودی بروید. بهتر است تا به مسیر ورودی نرسیده‌اید انگشتان را داخل سوراخ‌های توپ بولینگ فرونبرید؛ چون ممکن است مجبور شوید صبر کنید تا بازی بازیکن دیگری تمام شود. این کار باعث خستگی یا عرق‌کردن غیرضروری انگشتان بخصوص انگشت شصت می‌شود.
   2. در گام بعدی باید مطمئن شوید توپ و مچ دستتان در امتداد شانه راست قرار دارد. درحالی‌که وزنتان را به طور مساوی روی هر دو پا تقسیم کرده‌اید در استیل شروع بایستید بدن را جلو ببرید تا جای یکه فشار روی پهلوی پای چپ باشد. پای راست را جلو ببرید. سپس برای انتقال وزن بدن به‌پای راست، پاشنه پای راست باید با زمین تماس داشته باشد.
   3. در محل مناسب استیل شروع قرار بگیرید و با پای راست قدم اول را بردارید. سپس با پای چپ قدم دوم را ادامه دهید.
   4. قدم سوم مجدداً با پای راست برداشته می‌شود. همان‌طور که در خیابان راه می‌روید. با پاشنه و پنجه قدم بلندتری بردارید وقتی قدم می‌زنید احساس می‌کنید وزن شما جلو و روی پایی است که ساکن و بی‌حرکت است.
   5. در نهایت باهدف گیری درست، توپ را به جلو پرتاب کنید.

سیستم امتیازدهی

در بولینگ به‌ازای هر پین سرنگون شده یک امتیاز به دست می‌آید؛ بنابراین، اگر بازیکنی با ضربه اول روی سه پین، سپس با ضربه دوم شش پین را بکوبد، بازیکن در مجموع نه امتیاز برای آن فریم دریافت می‌کند. اگر بازیکنی با ضربه اول 9 پین را بزند، اما ضربه دوم را از دست بدهد، بازیکن 9 پین را نیز به ثمر می‌رساند. زمانی که بازیکنی نتواند تمام ده پین را پس از توپ دوم خود به زمین بزند، آن فریم و مرحله، به‌عنوان یک فریم باز شناخته می‌شود و امتیازات اصطلاحاً معلق می‌ماند. درصورتی‌که هر ده پین توسط یک بازیکن در یک فریم سرنگون شود، امتیازات تعلق می‌گیرد.

بولینگ در ایران

تاریخچه حضور این ورزش در ایران به تأسیس باشگاه بولینگ در سال 1335 در سعادت‌آباد تهران برمی‌گردد؛ فدراسیون ورزش و بازی بولینگ از سال 1380 به طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد.

خوشبختانه امروزه اکثر شهرهای بزرگ و کوچک ایران، مجهز به باشگاه بولینگ برای علاقه‌مندان می‌باشد.

قهرمانان ایرانی بازی بولینگ

• • مجید ملکی
  • ماکان ماجدی
  • مجید طاهرخانی
  • محمد فاتح مقدم
  • امیرحسین حفیظی

«برای شناخت دیگر رشته های ورزشی کلیک کنید: انواع ورزش‌ها»