چرا ورزشکاران باید از کوآنزیم کیوتن استفاده کنند؟
بدون شک نام مکمل کوآنزیم کیوتن را شنیده‌اید. یک ترکیب شبه ویتامینی محلول در چربی که در تولید انرژی در سلول‌ها مؤثر است. کوآنزیم کیوتن از بروز بیماری‌های قلبی جلوگیری کرده و به سلامت سیستم قلبی عروقی کمک می‌کند. اما آیا می‌دانستید شواهد جدید حاکی از آن هستند که کوآنزیم Q10 عملکردهای ورزشی و استقامت را نیز بهبود می‌بخشد؟ این آنتی‌اکسیدان در سراسر بدن ساخته می‌شود و به‌دليل فراواني آن‌ها در طبيعت، لفظ “يوبي كينون” نيز در مورد آن‌ها به‌كار می‌رود و به معنای “حاضر در همه‌جا” است. این ماده در غشای داخلی میتوکندری تمام بافت‌ها یافت می‌شود و نقش حیاتی در ایجاد آدنوزین‌تری‌فسفات ایفا می‌کند که تنها منبع انرژی برای تمام عملکردها و حرکات بدن است.
1. تأثیرات مثبت مصرف Q10 بر قلب و عروق
قلب، یکی از حوزه‌های تحقیقات فشرده کوآنزیم کیوتن است. برخی از وابسته‌ترین بافت‌های بدن به انرژی، مثل قلب، هرگز استراحت نمی‌کند! سلول‌های ماهیچه‌های قلب حاوی برخی از بالاترین غلظت‌های کوآنزیم Q10 در بدن هستند. مطالعات بسیاری نشان داده‌اند که این آنزیم در بیماری‌های قلبی مثل آنژین قلبی، فشارخون بالا، حملات قلبی و اخیراً نارسایی قلبی سودمند است.
کیوتن در افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی خاص، با بهبود جریان خون و عملکرد شریان‌ها (انعطاف‌پذیری) مرتبط است و می‌تواند توانایی فرد را برای ورزش بعد از حمله قلبی بهبود ببخشد.
استاتین گروهی از داروهای کاهنده کلسترول خون هستند که باعث مهار تولید کوآنزیم Q10 در بدن نیز می‌شوند. به افرادی که استاتین مصرف می‌کنند، توصیه می‌شود مکمل کوآنزیم کیوتن را به برنامۀ غذایی‌شان اضافه کنند؛ زیرا انرژی را بهبود می‌بخشد و درد عضلانی را در افرادی که از داروهای استاتین استفاده می‌کنند، کاهش می‌دهد.
2. کوآنزیم کیوتن برای ورزشکاران
تحقیقات جدیدتر که به فواید کوآنزیم کیوتن برای ورزشکاران می‌پردازد، نقش آن در این گروه را تأیید می‌کند. به جهت مزیت تولید انرژی، قابلیت‌های ترمیم انرژی کوآنزیم Q10 در ورزشکاران استقامتی در دست تحقیق است.
اخیراً نمونه‌ای از فواید این آنزیم نشان داد که در ورزشکاران ورزیده، مکمل کوآنزیم کیوتن منجر به افزایش جزئی قدرت بدنی می‌شود؛ ولی ازنظر آماری در مقایسه با شبه دارو موجب افزایش قابل‌توجهی در تولید نیرو است.
ورزشکاران مسن‌تر بیشترین سود را از مصرف مکمل کوآنزیم کیوتن می‌برند؛ چون افزایش سن باعث کاهش تعداد میتوکندری‌ها در سلول‌ها و درنتیجه مقدار کوآنزیم Q10 می‌شود. مقادیر بیشتر کوآنزیم کیوتن در میتوکندری‌ها ممکن است تعداد کم آن‌ها را جبران کند.
ورزش سنگین باعث اکسیداسیون در بدن می‌شود و مکمل کوآنزیم کیوتن ممکن است نشانگرهای آسیب اکسیداتیو در بدن را کاهش دهد. به‌طور مشابه، مصرف‌کنندگان ممکن است کاهش جزئی در نشانگرهای آسیب عضلانی هم داشته باشند. ناچیز بودن این دو اثر، نشان‌دهندۀ نقش مهم اثرات محافظتی کوآنزیم Q10 در ورزشکاران است.
در نهایت، کوآنزیم کیوتن ممکن است برای افرادی که پس از تصادف یا جراحت دچار اُفت شرایط سلامتی یا ناهنجاری فیزیکی شده‌اند، مفید باشد. محققان خاطرنشان کرده‌اند که کوآنزیم Q10 می‌تواند حداکثر اکسیژن مصرفی را در ورزشکاران مبتدی افزایش دهد. این ممکن است نشان‌دهندۀ توانایی آن در “راه‌اندازی” برنامه تناسب‌اندام باشد.
3. کوآنزیم Q10 برای تکمیل قدرت ورزشکاران
بحثی که علیه مصرف مکمل‌ها رایج است این است که چرا نمی‌توانم به‌جای مصرف قرص، غذاهای حاوی این ماده را بیشتر بخورم؟
البته غذاهایی حاوی کوآنزیم کیوتن هستند که می‌توانید مصرف کنید، اما مقادیر موجود در آن‌ها بسیار کم است. یک وعده از محصولات حیوانی مثل ماهی، گوشت گاو، مرغ و… حاوی تنها چند میلی‌گرم کوآنزیم کیوتن است. همچنین در روغن‌ها، آجیل‌ها، دانه‌ها، میوه‌ها و سبزیجات در مقادیر کمتری یافت می‌شود.
درحالی‌که همه موارد فوق غذاهای سالمی هستند، مقدار کوآنزیم Q10 موجود در آن‌ها، برای رسیدن به نتیجۀ مشابه فواید مصرف دوزهای مکمل در مطالعات، (که تعدادشان در 100 میلی‌گرم، چندبار در روز است) کافی نیست. تحقیقات نشان داده‌اند که مقادیر بالاتر فواید برتری دارند.
از کدام فرم مکمل استفاده کنیم؟
دو شکل اصلی کوآنزیم Q10 وجود دارد؛ اکسیدشده و احیاشده. معمولاً نوع دوم به دلیل فراهمی زیستی بیشتر (قابلیت جذب در روده)، به‌عنوان یک فرم بهتر و گران‌تر تبلیغ می‌شود. هرچند به نظر می‌رسد که این ادعا خیلی هم درست نیست؛ زیرا هر دو به یک اندازه در بالابردن سطح بدن مؤثر هستند. بااین‌حال، مصرف‌کننده برای این نوع مکمل هزینۀ بیشتری می‌پردازد. بهتر است شما همان نوع اکسیدشده را انتخاب کنید که به همان اندازه مؤثر است.
دوز مصرفی
چه مقدار کیوتن باید مصرف کنید؟ بهتر است بیش از 90 میلی‌گرم در روز از این مکمل استفاده کنید. اگر خیلی سنگین تمرین می‌کنید، می‌توانید آن را به 250 میلی‌گرم در روز برسانید. مصرف دوزهای بالاتر مزیت بیشتری ندارد و اگر قصد دارید مقدار بیشتری مکمل مصرف کنید، به‌صورت دوزهای تقسیم‌شده باشد؛ یعنی 120 میلی‌گرم دو بار در روز.
عوارض جانبی
آیا مصرف کوآنزیم Q10 عوارض جانبی دارد؟ خیر، هیچ عارضۀ جانبی جدی تاکنون گزارش نشده است. بیشترین چیزی که تابه‌حال در کلینیک مشاهده شده، ناراحتی‌های گوارشی است که می‌تواند در برخی مکمل‌ها به دلیل غلظت بالایشان رایج باشد؛ بنابراین، اگر به دنبال راهی مطمئن برای افزایش سطح انرژی‌تان هستید، باید مکمل کوآنزیم کیوتن را در نظر بگیرید.
افزودن دیدگاه